Nasze klasy - portal dla absolwentów, nauczycieli i znajomych

.
.
.
„Człowiek jest stworzeniem wartościującym- powiada R.May – bytem, który interpretuje swoje życie i swój świat w terminach symboli i znaczeń oraz identyfikuje je ze swoim istnieniem jako jaźnią”.

Na rolę wartości w funkcjonowaniu konkretnych jednostek i społeczeństw od dawna zwracali uwagę filozofowie, teologowie, psychologowie , socjologowie, etycy i pedagodzy.

W ostatnich latach problematyka wartości coraz częściej pojawia się również w rozważaniach klinicznych. Twierdzi się, iż od wartości, ich hierarchizacji i wzajemnych relacji, zgodności bądź niezgodności, spójności lub jej braku zależy dobre albo złe funkcjonowanie jednostki, a więc zdrowie psychiczne lub jego brak.

Badacze wiążący zagadnienia zdrowia psychicznego z problematyką wartości z reguły uważają, że system wartości może się zmieniać pod wpływem różnych oddziaływań, np. pod wpływem psychoterapii. M. Rokeach stwierdza , że już uświadomienie człowiekowi sprzeczności między wartościami bądź sprzeczności w systemach wartości-postawy, czego można dokonać w procesie psychoterapii, prowadzi do stosunkowo łatwych korekt, a co zatem idzie do zmiany zachowań.

Ogólnie mówiąc teorie zachęcają do podjęcia badań nad tą problematyką. Do tej pory badań tych było jednak niewiele. W Polsce badań takich w zasadzie w ogóle nie prowadzono. Rzadkim studium w tym względzie jest praca Jana Kościucha pt. „Hierarchie wartości w nerwicach i w psychopatii oraz ich zmiany pod wpływem psychoterapii”. Akademia Teologii Katolickiej, Warszawa 1984 r.

Według Rokeacha najlepiej jest podzielić wartości na instrumentalne i ostateczne. Wartością instrumentalną ,według niego, jest pojedyncze przekonanie przyjmujące formę : „wierzę, że jakiś sposób zachowania jest personalnie i społecznie preferowany we wszystkich sytuacjach i w stosunku do wszystkich przedmiotów”. Natomiast wartość ostateczna przyjmuje formę twierdzenia : „wierzę, że określony cel ostateczny egzystencji (np. zbawienie, pokój na świecie) personalnie lub społecznie wart jest walki.

Wśród wartości instrumentalnych Rokeach wyróżnia wartości moralne (uczciwość, miłość, wrażliwość, grzeczność, czystość itp.) i kompetencyjne (twórcza wyobraźnia, zdolność, ambicja, intelektualizm itp.) ; natomiast wśród wartości ostatecznych : osobiste (zbawienie, życie ekscytujące, harmonia wewnętrzna) i społeczne (pokój na świecie, równość i braterstwo).

Kwestionariusz Wartości Rokeacha (The Rokeach Value Survey ) należy do najprostszych, a jednocześnie najciekawszych i najlepiej opracowanych pod względem statystycznym metod badania wartości. Rokeach w oparciu o szereg studiów i badań empirycznych, ustalił listę kilkunastu wartości ostatecznych (terminal) i instrumentalnych (instrumental), które osoba badana ma uporządkować hierarchicznie według własnego uznania.

Wersja komputerowego badania poziomu neurotyczności, opracowana przez Władysława Pitaka, oparta jest o ostatnią wersję kwestionariusza (wersję E) Rokeacha zastosowaną także w badaniach J. Kościucha.


http://www.sukces.fora.pl/choroby-wiedz … i,255.html

.